Héél lang geleden, toen haar oudste zoon nog een peuter was, plaatste mijn schoonzus de opmerking “ik moet zo snel mogelijk gemist kunnen worden.” Dit in een gesprek over moeder zijn.
Wat ik toen onmogelijk kon bevroeden was, hoe profetisch die woorden zouden blijken te zijn. Toen dat neefje van mij zes was, moesten hij en z’n zus en broertje, afscheid nemen van hun moeder. De leukemie had haar verslagen.
Haar woorden kregen voor mij een diepere betekenis en hebben altijd op de achtergrond meegedraaid in mijn vorm geven aan mijn moederschap. “Ik moet zo gauw mogelijk gemist kunnen worden.” Niet omdat ik bang was dat ze het voortijdig zonder mij moesten doen, maar omdat ik me erg bewust was van mijn verantwoording als moeder. Het was mijn taak om mijn kinderen voor te bereiden op het leven in de grote wereld. Ze alles mee te geven wat ik maar in huis had, zodat zij op hun tijd de handvatten hadden om hun eigen leven invulling te kunnen geven, op eigen benen te staan en liefdevolle mensen te zijn.
Dat vraagt liefde, vertrouwen en het vermogen om los te laten.
Maar niet alleen dat. Al héél jong was ik me bewust dat het voorbeeld dat ik gaf, hoe ik in het leven stond en met mij om ging en liet gaan, véél meer invloed zou hebben op mijn kinderen, dan wélke wijze woorden ook. En ik gunde mijn ooit toekomstige schoondochters partners die hen zouden waarderen. Partners die oog hadden voor de behoeftes van hun partners en die in staat zouden zijn om initiatief te nemen in het nemen van hun aandeel in de relatie. De gezamenlijke verantwoordelijkheden. Mijn zoons hebben me dat niet altijd in dank afgenomen. Ik weet met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid, dat zij de enigen in hun omgeving waren die op 10/12 jarige leeftijd hun eigen wasmand hadden en hun eigen wassen draaiden. Die met instructies eten op tafel konden krijgen en op hun kleine zusje pasten terwijl ik naar m’n opleiding ging.
Vertrouwen en loslaten. En een voorbeeld geven.
Daarvoor heb ik wél patronen moeten doorbreken. Mijn schoonmoeder (die ik een paar jaar gehad heb) vond mij maar een slechte echtgenote dat ik aan haar zoon hulp vroeg in de keuken. Toen ik jong was en als enige nog met mijn jongste broer thuis woonde, moest ik van mijn moeder zijn kamers schoonmaken, want hij werkte en studeerde. Om je een idee te geven hoe de rolverdeling was waar ik in opgroeide.
Zorgzaamheid is iets wat vrouwen van nature gemakkelijker afgaat. Maar je kunt op verschillende manieren zorgen. En hoe vreemd het ook mag klinken, hóe je zorgt voor een ander, hangt voor een belangrijk deel af van hoe je zorgt voor jezelf. Hoe jij jezelf waardeert. En ook daar ben je voor een groot deel beïnvloed door het voorbeeld dat jij van jouw moeder (ouders) kreeg. Veel moeders van nu draaien mee in de verwachtingen van de maatschappij van nu, maar zijn nog opgevoed door moeders voor wie het moeder-zijn nog de hoofdakelijke levensinvulling was. Moeders die het nodig hadden om te zorgen. Vrouwen die aan het zorgen, het moederen, een belangrijk deel van hun bestaansrecht ontleenden. Of ze zich dat nu bewust waren of niet.
Eeuwenlang waren de rollen duidelijk. Vader zorgde voor het levensonderhoud, was eigenlijk het gezicht buitenshuis en moeder’s taken en verantwoordelijkheden speelden zich binnenshuis af. Ongelijk, maar wél duidelijk. En duidelijkheid geeft ook rust.
Dat is nu wel even anders! Gelijke rechten voor mannen en vrouwen. Dat is wat wij (voornamelijk de vrouwen?) vanuit ons bewustzijn willen. Dat is hoe de maatschappij uiterlijk ook steeds meer vorm krijgt en van ons vrouwen verwacht.
Maar onder de oppervlakte, of zoals ik het symbolisch verwoord, vanuit ons besturingssysteem, zitten we nog anders in elkaar. Daar verandert het niet zo snel als buiten om ons heen. Met als gevolg heel veel onduidelijkheid en ook aardig wat onvrede. Moeders die behalve de taken die ze al eeuwen vervulden, nu ook nog eens buitenshuis aan allerhande verwachtingen moeten voldoen. Mannen die niet voldoende voorbereid zijn op de veranderende rolverdelingen en maar al te vaak het gevoel hebben dat ze op eieren lopen. Of zich voor het gemak, voor hún deel maar houden aan de oude patronen en het ‘gezeur’ op de koop toe nemen. Dat gaat ze het makkelijkste af, want ook zij hebben nog vaak moeders gehad die het nodig hadden om te zorgen vóór, dus verwachten ze van hun partners dezelfde zorg die ze van hun moeder kregen. De patronen van de éne generatie die automatisch worden voortgezet door de volgende generatie. Want zo zijn we in ons besturingssysteem voorgeprogrammeerd.
Je zou dus kunnen zeggen dat we nog steeds in een soort van overgangssituatie zitten. En in die overgangssituatie ligt een heel belangrijke taak voor de vrouwen en moeders van nu. Initiatief nemen in het doorbreken van patronen.
Omdat het verzorgen van nature een vrouwelijk aspect is, kun jij daar een voortrekkersrol nemen: door beter voor jezelf te gaan zorgen. Daarmee geef je het allerbeste voorbeeld aan de volgende generatie mee.
Ga eens kijken welke patronen jij automatisch overgenomen hebt. Welke patronen op jouw besturingssysteem staan, die jij graag zou willen doorbreken.
Wil je daar meer over weten? Lees dan hier verder: